1. Lần thứ tư liệu có may mắn cho MU?
MU đã thua các trận chính thức trước 12 đối thủ khác nhau trong mùa giải 2024/25, nhưng họ có lẽ ngán nhất là phải chạm trán Tottenham.
Spurs đã toàn thắng cả 3 lần đối đầu với MU trên mọi đấu trường mùa này: hai lần ở Premier League (3-0 trên sân khách, 1-0 trên sân nhà) và một lần tại Cúp Liên đoàn (thắng 4-3 trên sân nhà).
Tottenham chỉ từng thắng một đội bóng tới 4 lần trong một mùa, đó là Man City ở mùa 1992/93. Còn MU cũng chỉ từng bị một đội đánh bại 4 lần trong cùng mùa giải, đó là Everton mùa 1985/86.
Khởi đầu tốt sẽ là chìa khóa cho hy vọng chiến thắng của MU. Trong cả 3 trận đối đầu mùa này, Spurs đều ghi bàn trong 15 phút đầu tiên. MU cũng không hề tạo được thế trận chủ động. Họ chưa từng dẫn bàn trước Tottenham ở bất kỳ phút nào trong 3 trận đấu mùa này.
Trong tổng số 295 phút 41 giây thi đấu (tính cả thời gian bù giờ), Spurs đã dẫn trước trong 226 phút 42 giây - tương đương 90,2% thời gian trận đấu. MU chỉ thắng ngược 6/58 trận mùa này, trong đó có 4 trận trên sân nhà Old Trafford và 2 trận trước các đội xếp cuối bảng như Southampton hay Ipswich.
Tuy nhiên, dù Spurs có dẫn trước ở trận chung kết này, điều đó cũng không đồng nghĩa với việc mọi thứ đã kết thúc với MU. Chỉ có 4 đội đánh rơi nhiều điểm hơn Tottenham (26 điểm) sau khi dẫn trước ở Premier League mùa này. Tính từ đầu mùa 2023/24, khi HLV Ange Postecoglou tiếp quản, chỉ có Brentford (52 điểm) là mất điểm nhiều hơn từ thế dẫn trước.
MU chưa từng trải qua chuỗi 7 trận liên tiếp không thắng trước Tottenham, cũng chưa từng thua họ 4 lần liên tiếp. Một chiến thắng ở Bilbao sẽ là cách lý tưởng để chấm dứt chuỗi kết quả tệ hại này, dù phải làm điều đó theo cách đầy khó khăn.
2. Ai thắng sẽ làm nên lịch sử
Cả MU và Tottenham đều có mùa giải Ngoại hạng Anh đáng quên.
Tính theo hệ thống 3 điểm cho một trận thắng, 2024/25 chắc chắn sẽ là mùa giải có tổng điểm thấp nhất của MU kể từ ít nhất là mùa 1973/74. Nếu không thắng Aston Villa ở vòng cuối, Quỷ đỏ sẽ có thành tích tệ nhất kể từ mùa 1930/31 (29 điểm).
Tottenham chỉ giành được 38 điểm sau 37 trận tại Premier League, và nếu không thắng Brighton ở vòng cuối, đây sẽ là mùa giải tệ thứ hai trong lịch sử của họ (sau mùa 1914/15 với 36 điểm). Spurs đã thua 25 trận trên mọi đấu trường - bằng kỷ lục thất bại nhiều nhất trong một mùa (1991/92).
Trước vòng cuối Premier League, MU và Spurs lần lượt đứng ở vị trí 16 và 17 - thứ hạng thấp nhất có thể để không bị xuống hạng. Nếu không nhờ ba đội mới lên hạng thi đấu bết bát, một trong hai ông lớn này có thể đã phải xuống Championship.
Nhưng giờ đây, một cơ hội chuộc lỗi đang hiện ra: giành một danh hiệu châu Âu và tấm vé dự Champions League mùa 2025/26. Đội thắng trong trận chung kết này sẽ trở thành CLB có thứ hạng thấp nhất tại giải VĐQG mà vẫn vô địch một giải đấu lớn châu Âu.
Trước đây, chưa từng có đội nào trong 177 nhà vô địch Cúp C1/Champions League, UEFA Cup/Europa League, Cup Winners’ Cup hay Conference League kết thúc mùa giải quốc nội dưới vị trí thứ 14. Kỷ lục đó hiện do West Ham nắm giữ khi họ đứng thứ 14 ở Premier League 2022/23 và vô địch Conference League.
Tại đấu trường này (bao gồm cả thời kỳ còn là UEFA Cup), Inter Milan giữ kỷ lục về thứ hạng thấp nhất khi vô địch: họ đứng thứ 13 Serie A 1993/94 song đánh bại Salzburg để giành cúp.
3. Nguồn sáng tạo của Tottenham đến từ đâu?
Dưới thời Postecoglou, Tottenham gặp vô số vấn đề - nhưng tạo cơ hội không phải là một trong số đó. Dù sắp cán đích ở vị trí thứ 17, họ vẫn là đội ghi bàn (không tính phạt đền) nhiều thứ 5 tại Premier League mùa này (61 bàn) và có chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) không tính phạt đền cao thứ 7 (55,3).
Nhưng trong trận chung kết tại Bilbao, Spurs phải đối mặt với một bài toán đặc biệt: cả ba tiền vệ tấn công tốt nhất của họ đều vắng mặt vì chấn thương.
James Maddison và Dejan Kulusevski - hai cầu thủ tạo cơ hội nhiều nhất đội - đều không thể thi đấu. Họ lần lượt đứng đầu (78) và thứ ba (50) về số cơ hội tạo ra từ tình huống mở mùa này. Lucas Bergvall, dù không phải là "nhạc trưởng" theo kiểu truyền thống, song cũng đóng vai trò quan trọng trong việc luân chuyển bóng và kiểm soát khu trung tuyến. Thiếu vắng cả ba, Spurs sẽ lần đầu tiên ra sân mà không có họ kể từ trận hòa 2-2 với Bournemouth vào tháng 3 và trận thua Aston Villa 0-2 vừa qua.
Một hàng tiền vệ gồm Yves Bissouma, Rodrigo Bentancur và Pape Sarr có thể giữ bóng và hỗ trợ phòng ngự tốt, nhưng khả năng sáng tạo là điều còn thiếu.
Tottenham nhiều khả năng sẽ nguy hiểm nhất khi phản công, với tốc độ cao từ bộ ba tấn công. Hậu vệ cánh Pedro Porro - người đứng thứ 4 toàn đội về số pha kiến tạo (9) - sẽ cần dâng cao thường xuyên. Sự trở lại của đội trưởng Son Heung-min là rất quan trọng. Son dẫn đầu đội về số kiến tạo từ tình huống mở (11 - bằng Kulusevski) và xG kiến tạo (9,5).
Câu hỏi là liệu những điều đó có đủ để giúp Spurs vượt qua MU hay không.
4. Liệu MU có thể chắt chiu các cơ hội để ghi bàn?
Các trận chung kết cúp châu Âu thường không được định đoạt bởi cách biệt lớn.
Tại Champions League, chiến thắng 2-0 của Real Madrid trước Dortmund mùa trước đến sau 4 trận chung kết liên tiếp chỉ có tỷ số 1-0. Ở Europa League, 3/4 trận chung kết gần nhất đều phải phân định bằng loạt sút luân lưu. Và cả 3 trận chung kết UEFA Conference League từ khi giải đấu ra đời tới nay đều được định đoạt chỉ bằng một bàn thắng.
Đây là những trận đấu chặt chẽ, cân bằng và thường được quyết định bởi những khoảnh khắc nhỏ. Đó là lý do vì sao khả năng dứt điểm hiệu quả lại cực kỳ quan trọng, và các con số thống kê cho thấy Tottenham có những con người phù hợp hơn để tận dụng tối đa những khoảng khắc như vậy.
Hai đội đã có số phận hoàn toàn trái ngược trước khung thành trong mùa giải này. Tại Premier League, tỷ lệ chuyển hóa cú sút thành bàn của Spurs là 12,8% - cao thứ 6 giải đấu. Trong khi đó, con số của MU chỉ là 8,4% - thấp thứ hai, chỉ xếp trên Southampton, đội được xem là một trong những CLB tệ nhất lịch sử Premier League. Để dễ hình dung, mức trung bình của giải mùa này là 11,3%.
Nếu loại trừ các bàn phản lưới nhà, Tottenham đã ghi 60 bàn từ tổng xG là 57,7 tại Premier League - tức họ ghi nhiều hơn kỳ vọng 2,3 bàn, đủ để xếp thứ 7 giải đấu về hiệu suất vượt kỳ vọng.
Ngược lại, MU chỉ ghi được 40 bàn (không tính phản lưới nhà) từ tổng xG lên tới 50,5. Họ ghi ít hơn kỳ vọng 10,5 bàn - chỉ có Crystal Palace (-13,9) là tệ hơn khi đứng trước khung thành.
Ngay cả khi cộng thêm các con số từ Europa League - nơi MU ghi bàn dễ hơn nhiều, thì họ vẫn có hiệu suất âm với xG (-7,9). Trong khi đó, Tottenham vẫn vượt kỳ vọng (+6,1).
Với những con số tổng quan đó, không khó để lý giải vì sao. Trong số các cầu thủ MU có trên 25 pha dứt điểm tại Premier League mùa này, chỉ duy nhất Amad Diallo (7 bàn từ 4,3 xG) là người ghi bàn nhiều hơn kỳ vọng. Trong khi Tottenham có tới 5 cầu thủ làm được điều đó.
Dĩ nhiên, hai trong số đó - Maddison và Kulusevski - sẽ không thể ra sân ở trận đấu này. Nhưng Son, dù có một mùa giải không thật sự bùng nổ, vẫn luôn là một cái tên có khả năng tạo ra khoảnh khắc khác biệt. Ngôi sao người Hàn Quốc là một trong số ít cầu thủ thường xuyên vượt trội so với xG trong sự nghiệp, nhờ khả năng dứt điểm cả hai chân vô cùng sắc sảo. Brennan Johnson - cầu thủ ghi nhiều bàn nhất cho Spurs ở Premier League mùa này - cũng là người tận dụng cơ hội rất hiệu quả.
Trong khi đó, MU gần như chắc chắn sẽ để Rasmus Højlund đá cao nhất trên hàng công - một tiền đạo đang sa sút phong độ. Nhìn chung, toàn đội cũng gặp rất nhiều khó khăn trong việc ghi bàn. Điều đó khiến MU dường như không có được cấu trúc hoặc hồ sơ phù hợp như Tottenham để tận dụng cơ hội.
5. Bruno Fernandes - Ông vua Europa League
MU từ lâu đã phụ thuộc vào Fernandes kể từ khi anh chuyển đến từ Sporting cách đây ngót 6 năm. Mức độ phụ thuộc đó ngày càng gia tăng theo từng mùa giải, và ở trận chung kết này, Fernandes chắc chắn là nhân tố then chốt nếu Quỷ đỏ muốn giành được vinh quang.
Europa League gần như là "lãnh địa" của anh. Kể từ khi giải đấu đổi tên thành Europa League vào năm 2009 (thay thế UEFA Cup), gần như không có cầu thủ nào để lại dấu ấn rõ ràng hơn Fernandes.
Chỉ có Pierre-Emerick Aubameyang (34 bàn) và Radamel Falcao (30 bàn) ghi nhiều bàn hơn Fernandes (27) tại Europa League, nhưng chính tiền vệ người Bồ Đào Nha mới là người đứng đầu về số pha kiến tạo (19) cũng như tổng số lần góp dấu giày vào bàn thắng (46) trong lịch sử giải đấu tính từ năm 2009.
Dries Mertens - người đã thi đấu nhiều hơn Fernandes 16 trận tại Europa League - là cầu thủ duy nhất tạo ra nhiều cơ hội hơn Fernandes trong giải đấu này, cả về tổng số cơ hội (185 so với 158) lẫn từ bóng sống (129 so với 110).
Fernandes là một cầu thủ của những trận cầu lớn, và không ngạc nhiên khi thành tích của anh ở vòng knock-out Europa League rất ấn tượng.
Anh đã góp dấu giày vào 32 bàn sau 33 trận vòng loại trực tiếp - nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác - với 19 bàn thắng (nhiều thứ hai) và 13 kiến tạo (nhiều nhất). Fernandes cũng dẫn đầu về số cơ hội tạo ra ở các trận knock-out Europa League (94 lần).
Anh từng đeo băng đội trưởng MU ở trận chung kết năm 2021 gặp Villarreal, nhưng không để lại nhiều dấu ấn, không tạo ra bất kỳ cơ hội nào cho đồng đội trong suốt 120 phút. Dù sau đó ghi bàn ở loạt sút luân lưu, trận đấu đó vẫn kết thúc với thất bại cho Quỷ đỏ. Chính vì thế, trận chung kết năm nay là cơ hội để Fernandes chuộc lại sai lầm trong quá khứ.
6. Câu chuyện về hai thủ môn... thất thường
Andre Onana và Guglielmo Vicario đều sắp khép lại mùa giải thứ hai của mình tại Anh, và có thể nói cả hai đều đã trải qua quãng thời gian "lúc thăng lúc trầm" kể từ lúc chuyển đến Premier League.
Onana liên tục mắc nhiều sai lầm đủ kiểu trong màu áo MU, trong khi Vicario gặp rất nhiều khó khăn ở các tình huống cố định mùa trước. Tuy nhiên, cả hai đều là những thủ môn giỏi, và đều có khả năng trở thành người hùng hoặc tội đồ trong trận chung kết tại Bilbao.
Trong số những cầu thủ thi đấu tại các đội bóng Premier League mùa giải 2024/25, chỉ có Bart Verbruggen của Brighton (6 lần) là mắc nhiều lỗi trực tiếp dẫn đến bàn thua hơn Onana (5 lần). Một phần nguyên nhân là do khả năng cản phá của Onana khá thất thường - lúc thì cực kỳ xuất sắc, lúc lại tệ hại - nhưng anh cũng không được hỗ trợ bởi hàng thủ phía trên không đủ giỏi để nhận những đường chuyền mạo hiểm mà anh thường xuyên thực hiện. Onana rất tự tin với khả năng chuyền bóng của mình, và điều đó đôi khi dẫn đến những đường chuyền khiến đồng đội bất ngờ hoặc không kịp phản ứng.
Trong khi đó, Vicario mắc ít lỗi hơn - anh mới chỉ có 1 lỗi trực tiếp dẫn đến bàn thua trong hai mùa giải khoác áo Spurs, ít hơn 4 lần so với Onana chỉ tính riêng mùa này, song bản thân anh cũng chưa tạo được cảm giác an tâm tuyệt đối. Đặc biệt là ở mùa giải trước, người ta thường xuyên thấy cảnh Vicario bị gây áp lực trong các tình huống phạt góc, để lọt lưới rồi quay sang phàn nàn với trọng tài về những pha phạm lỗi tưởng tượng mà chẳng bao giờ được công nhận. Ngoài ra, Vicario cũng không phải lúc nào cũng cho thấy sự chắc chắn trong khả năng chuyền bóng.
Dù vậy, anh thường xuyên có những pha cứu thua xuất thần, từ chối những cơ hội ghi bàn tưởng như chắc chắn. Spurs đã thực sự nhớ thủ thành 28 tuổi trong giai đoạn anh vắng mặt vì chấn thương. Mùa này, Vicario nằm trong nhóm những thủ môn hàng đầu Premier League về số bàn thắng "cứu" được nhờ các pha cản phá - với hơn 4 bàn thua ngăn chặn được so với kỳ vọng.
Cả hai thủ môn đều có thể trở thành nhân tố quyết định thành bại của CLB mình trong trận chung kết.
7. Hàng thủ "mới" của Spurs có đủ vững chắc?
Tuyến phòng ngự của Tottenham không hẳn là "mới" về mặt nhân sự - bộ tứ vệ và thủ môn chính thức của họ đã được giữ nguyên trong toàn bộ triều đại của Postecoglou. Nhưng "mới" ở đây là bởi họ giờ đây, ít nhất là tại đấu trường Europa League, đang thi đấu như một hệ thống phòng ngự... thực sự chắc chắn.
Tại Premier League, Spurs thi đấu như thể họ đã bỏ cuộc từ nhiều tuần nay. Tuy nhiên, khi Pedro Porro, Cristian Romero, Micky van de Ven và Destiny Udogie cùng nhau xuất phát ở hàng thủ trước mặt Vicario tại vòng knock-out Europa League, Tottenham lại bất ngờ trở nên rất vững vàng nơi hậu tuyến.
Không còn bóng dáng của thứ bóng đá tổng lực, pressing tầm cao, ào ạt tấn công vốn gắn liền với cái tên "Ange-ball" mà Postecoglou đem đến. Thay vào đó, là một lối chơi cẩn trọng hơn, thiên về phòng ngự và kiểm soát thế trận nhiều hơn.
Spurs chỉ để lọt lưới 2 bàn trong 4 trận đấu ở tứ kết và bán kết, và những con số thống kê phòng ngự trong các trận đó thực sự rất ấn tượng - 3/4 trận mà họ có thông số xG thấp nhất mùa giải lại chính là ở những trận đấu tại Europa League. Trong hai lượt trận gặp Bodø/Glimt, họ chỉ để đối thủ tạo ra lần lượt 0,26 xG và 0,43 xG. Còn trong trận lượt đi trên sân nhà gặp Frankfurt, đội khách chỉ tạo ra 0,36 xG.
Với bộ khung hậu vệ số một ra sân đầy đủ, cùng một hệ thống chiến thuật hợp lý hơn giúp giảm tải áp lực cho hàng thủ, Tottenham giờ đây là một tập thể cực kỳ khó bị xuyên thủng - khác xa với hình ảnh mong manh mà người hâm mộ đã quen thấy dưới thời Postecoglou ở Premier League.
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
_m.jpg)
